Droom ik nu? Of is het echt 2019 en hebben we ons een heel weekend moeten bezig houden met schofferende, nodeloos verdelende en misleidende “too posh to push”- nonsens?

De korte versie:

Het is maandag en zwangeren die sectio’s kiezen zijn het probleem niet. Alsof ze dat massaal zouden doen als ze konden rekenen op geduldige, continue, individuele, emotioneel veilige zorg. Laat ons blijven pushen voor dat laatste. En wie dan nog om een sectio vraagt, zou die moeten kunnen krijgen. Dat is dan ook goede zorg op maat.

De lange:

Allememachies. Eén op vijf kiest voor een keizersnede*, schrijven de kranten over keizersneden op verzoek. Nu mag je mij altijd wakker maken voor een goed debat over geboorte, maar vanwaar toch die traditie om medicalisering eenzijdig voor te stellen als een gevolg van de keuzes van zwangeren? Eender waar dit debat gevoerd wordt, gaat het al gauw om zwangeren en hun gekke keizersnedegrillen. Too posh to push. Designervagina’s. Bevallingsfobie. Planningsdrift. Het zijn geen medische redenen voor risicovolle ingrepen, staat in de krant, en artsen die in die frivoliteiten meegaan begaan een medische fout.

Deze zwangeren kiezen verkeerd is de suggestie. Dus wordt voorgesteld om dokters aan te moedigen de tijd te nemen om uitgebreid informatie te geven over voor en nadelen zodat er bewuste keuzes gemaakt kunnen worden. Dat kunnen we alleen oprecht, heel erg waarderen. Maar graag dan meteen ook voor alle doodgewoon geworden ingrepen zoals inleidingen, ctg’s en knip. Maar informeren om een bepaalde beslissing te bekomen, neigt naar dwang. Het promoten van één soort geboorte als de beste komt niet tegemoet aan het recht van een zwangere om als een individu gezien en gehoord te worden.

Luisteren gaat voor. Ook al is de zwangere eigenlijk de enige die de eindbalans kan maken over welke voordelen en risico’s doorwegen, het belang van een vertrouwelijke dialoog in de geboortezorg kan niet overschat worden. Zoals vroedvrouw Eva Bruneel heel terecht opmerkt gaat achter de volgehouden keuze voor een sectio vaak een hoogstpersoonlijk verhaal schuil waarin seksueel geweld of trauma een rol spelen. Niet verwonderlijk als we weten dat 1 op 4 vrouwen te maken krijgen met grensoverschrijdend seksueel gedrag en tot 1 op 3 een eerdere bevalling als traumatisch omschrijft. Onze geboortezorg is niet aangepast aan de noden van overlevers.

De voorstellingen van hun ideale bevalling mogen nog zo uiteenlopen, als je zwangeren vraagt wat ze nodig hebben komt vaak hetzelfde terug: veiligheid. Ze definiëren dit zelf veel breder dan de fysieke overleving en het vermijden van complicaties die steeds centraal staan in het debat. Als we willen dat zwangeren veilige keuzes maken, is de eerste vraag die we ons moeten stellen: wat voor veiligheid kunnen we hen bieden? Hoe kunnen we zorgverleners ondersteunen om zwangeren de individuele steun te bieden die nodig is? Want veilige zorgen zijn niet one size fits all.

– – – – – – – – – – – –

*20,9% van de geboortes waren sectio’s in 2017. Op vIn welke mate de vragen van zwangeren daar een rol in speelde is heus niet zo duidelijk:

– De belangrijkste reden voor een sectio in Vlaanderen is een eerdere sectio (29,6%). Van de zwangeren die de “toelating” krijgen om het te “proberen” –let op de bemoedigende taal- bevalt 67,8% vaginaal. Het is maar de vraag of zwangeren met een keizersnede in de voorgeschiedenis weten dat het kan en zeker niet onveiliger is.

– Een stuitbaby hoeft volgens onderzoek ook niet gelijk te staan met een sectio, maar wie er één wil vermijden wacht vaak een eenzame zoektocht naar een ervaren zorgverlener. Bijna alle stuitliggertjes (92,8% en 98,1% als het om een eerste kindje gaat) komen via een sectio.

– Tot bijna de helft van de sectio’s wordt pas tijdens de arbeid beslist. Daar lag het dus alvast ook niet aan de planzieke zwangere. Het lijkt zinvoller stil te staan bij de controledrang die hulpverleners voelen. Hoeveel plaats is er in onze gezondheidsinstellingen voor iets onvoorspelbaar en onplanbaar als geboorte? Hoeveel bewegingsvrijheid hebben zorgverleners nog binnen de steeds smallere marges van wat we veilig noemen?

– Allerbelangrijkste vaststelling, als steeds: er zit een spreiding van 13,4% sectio’s in sommige materniteiten tot maar liefst 30,5% in andere. Zeker niet elke materniteit krijgt met evenveel risicogevallen te maken. Maar alle artsen hebben dezelfde internationale wetenschappelijke inzichten om zich op te baseren. Blijkt dat je die dus heel verschillend kan interpreteren.

Toch is het ook te kort door de bocht de zaken toe te schrijven aan snijgrage artsen. De medicalisering van geboorte is een groeiend, wereldwijd fenomeen dat gestuurd wordt door een complex kluwen van overtuigingen over wetenschap, cultuur, vooruitgang, technologie en gender. Daarover later weer meer 😊

tot genoegen

hier, op instagram of op facebook